كلسيم كربنات رايج ترين شكل مكمل كلسيم در بازار و رايج ترين مكمل توصيه شده توسط پزشكان است . كلسيم يكي از فاكتورهاي رشد و نگهداري استخوان ها و دندان ها است . ويتامين D يك عامل مفيد براي جذب كلسيم و عامل كمكي براي جلوگيري از اتلاف كلسيم اضافي بدن و كليدي براب تركيب كلسيم بااستخوان هاست .
مواد تشكيل دهنده :
داروئي : كلسيم كربنات ، ويتامين 3 D
غير داروئي : آكاسيا ، كراس كارملوز سديم ، استئارات منيزيم گياهي ، پوشش
آلرژن : ندارد
منبع : پوسته صدف خوراكي
مورد استفاده : به صورت سنتي در جلوگيري يا درمان استئوپوروز و در دوران حاملگي بكار مي رود ، همينطور در فشار خون بالا در موارد حساس به نمك و فشار خون هاي دوران بارداري .
مقادير توصيه شده براي مصرف : انستيتو ملي سلامتي آمريكا ( NIH ) در يك بيانيه روي مقادير مصرف كلسيم توافق كردند كه بيشتر از مقادير توصيه شده در RDA است .
مقدار توصيه شده توسط NID براي مصرف كلسيم المنتال
1 – اطفال تا 6 ماه .......................................................................... 400 ميلي گرم
2 – اطفال6 تا 12 ماه ...................................................................... 600 ميلي گرم
3 – كودكان 1 تا 5 سال ................................................................. 800 ميلي گرم
4 – كودكان 6 تا 10 سال .................................................. 1200- 800 ميلي گرم
5 – نوجوانان و جوانان 11 تا 24 سال ................................ 1500-1200 ميلي گرم
6 – خانم هاي حامله و شيرده ............................................. 1500-1200 ميلي گرم
7 – زنان بالاي 25 سال (غير يائسه ) ............................................. 1000 ميلي گرم
8 – زنان يائسه مصرف كننده استروژن........................................... 1000 ميلي گرم
9 – زنان يائئسه بدون مصرف استروژن .......................................... 1500 ميلي گرم
10 – مردان 25 تا 65 سال ............................................................ 1000 ميلي گرم
11 – مردان بالاي 65 سال ............................................................. 1500 ميلي گرم
عوارض جانبي : مكمل هاي كلسيم معمولاً در مقادير مصرف روزانه تا 2000 ميلي گرم بخوبي تحمل مي شوند ومصرف بيشتر ممكن است سبب شكل گيري سنگ كليه و ته نشين شدن كلسيم بافت هاي نرم شود .
به هر حال ، منيزيم به صورت مكمل احتمال تشكيل سنگ هاي كليوي را كمتر مي كند به خصوص منيزيم سيترات كه حلاليت كلسيم در ادرار را افزايش مي دهد . مصرف بيش از 2000 ميلي گرم در روز داراي خاصيت باليني مشهودي نيست مگر اينكه توسط پزشك توصيه شده باشد .
احتياطات : در افراد استئوپروتيك مسن تر همراه با اختلال در جذب چربي درباره مقدار مصرف ويتامين D محلول در چربي بايد به صورت باليني تصميم گيري شود تا از اينكه كلسيم در شرايط بيماري جذب شده ، در كليه جذب شده و در استخوان ها با ويتامين D تركيب شود ، مطمئن شد .
تداخل : كساني كه مي خواهند استئوپروز را متوقف كرده يا معكوس كنند بايد تشويق شوند تا از منيزيم به صورت 2 قسمت كلسيم و يك قسمت منيزيم استفاده كنند .
منيزيم اندازه كريستالي و شكل كريستالي كلسيم را تغيير مي دهد كه سبب استحكام كريستال و بنابراي استحكام استخوان ها مي شود . يك مكمل مولتي مينرال همراه با مكمل كلسيم منيزيم، مينرال هاي مهم ديگري كه قسمتي از متابوليسم كلسيم هستند را تامين مي كند . اين مينرال ها شامل منگنز ، مس استرونسيوم و سيليكون هستند .
ﺑوﺮ (Boron ) و ويتامين K در كانادا به صورت مكمل ساخته نمي شوند ولي در سلامتي استخوان ها تاثير زيادي دارند كه مي توانند بر اساس تغذيه مناسب و بر اساس ميوه ها و سبزي ها تامين شوند . مثلاً با سبزي هاي با برگ سبز ، پوست سيب مي تواند داراي 3 ميلي گرم ﺑوﺮ باشد . استفاده مداوم از مكمل هاي غذائي دهيدراته شده گياهي هم توصيه مي شود .
كاهش ميزان ﺑوﺮدر زنان يائسه سبب افزايش دفع كلسيم و منيزم شده و ميزان سرمي استروژن و تستوسترون را كاهش مي دهد كه هر دو اين هورمون ها در شكل گيري استخوان ها اهميت دارند .
نكات زير شامل تداخلاتي از كلسيم و ساير مينرال ها است ولي شامل همه جزئيات نمي شود :
- جذب كلسيم بستگي به حضور ميزان كافي از ويتامين D دارد كه ميزان دريافتي روزانه 400 واحد پيشنهاد مي شود . كساني كه مي خواهند استئوپوروز خود را متوقف كنند بايد در مورد دوز 800 واحد با پزشك خود مشورت كنند .
- كينولون ها و تتراسيكلين ها به كلسيم و منيزيم و ساير مينرال ها متصل مي شوند . مصرف همزمان آنها تاثير اين آنتي بيتيك ها را كاهش مي دهند . اين املاح بايد حداقل به فاصله 2 ساعت از اين آنتي بيوتيك ها مصرف شوند . مصرف طولاني مدت اين آنتي بيوتيك ها ممكن است سبب كاهش اين املاح در بدن شوند .
- جذب پني سيلامين توسط منيزيم و بعضي ديگر از املاح مختل مي شود . اين مكمل ها بايد حداقل به فاصله 2 ساعت از آنتي بيوتيك مصرف شوند . مصرف طولاني مدت پني سيلامين مي تواند بدن را از ذخاير روي ومس خالي كند .
- ديورتيك هاي لوپ سبب كاهش كلسيم و منيزيم در بدن مي شوند و احتمال استئوپروز را افزايش مي دهند . به دليل اينكه بسياري از كساني كه ديورتيك لوپ مصرف مي كنند استئوپوروتيك هستند مصرف مكمل اين املاح ضروري است .
- ديورتيك هاي تيازيدي سبب كاهش املاح مثل كلسيم و منيزيم مي شوند . مصرف طولاني مدت آنها مي تواند سبب كاهش اين املاح و ديگر املاح شود . به دليل اينكه افرادي كه تيازيد مصرف مي كنند مي توانند استئوپوروتيك هم باشند مصرف مكمل اين املاح ضروري است .
- كلشي سين سبب احتدال در جذب منيزيم مي شود .
- كورتيكوستروئيدها با جذب ومتابوليسم كلسيم تداخل داشته و مصرف طولاني مدت آنها سبب تشديد استئوپوروز مي شود .
- باربيتورات ها فنوباربيتال و ديلانتين با متابوليسم ويتامين D تداخل دارند . مصرف طولاني مدت آنها سبب تسريع استئوپروز مي شود يا اينكه منجر به نرمي استخوان ها مي شوند . مكمل ويتامين D در اين موارد پيشنهاد مي شود .
- Etidronate يا Didronel با كلسيم و منيزيم واكنش نشان داده و جذب آن مختل مي شود . البته اگر مصرف آنها فاصله زماني حداقل 2 ساعت نداشته باشد . اين دارو همچنين روي متابوليسم ويتامين D تاثير داشته در نتيجه كمبود كلسيم بوجود مي آيد .
- كلسيم روي جذب آهن اثر گذاشته و اين مسئله در دريافت مكمل كلسيم در زمان قبل از يائسگي اهميت دارد ، بخصوص در زماني كه در تركيب با يكديگر بكار مي رود .
- ايزونيازيد روي متابوليسم ويتامين D اثر داشته و احتمالاً سبب كاهش جذب كلسيم مي شود . مكمل هائي با دوز مناسب ويتامين D توصيه مي شوند كه بايد با دوز منقسم مصرف شوند .
- دوزهاي بالاي منيزيم ، روي ، فيبر و اكسالات ها با جذب كلسيم تداخل دارند .
- كافئين ، الكل ، فسفات ها ( از نوشابه ها ، گوشت ، غذاهاي كنسروي ) ، پروتئين ( امينو اسيدها ) سديم و شكر به دفع كلسيم كمك مي كنند .
- ديژيتاليس به صورت معكوس روي وضعيت منيزيم اثر دارد . تحليل رفتن منيزيم روي قلب اثر گذاشته سبب آريتمي و اسپاسم هاي كورونر مي گردد .
- دريافت كلسيم و ويتامين D به ميزان بالا از طريق تغذيه سبب كاهش جذب منيزيم مي شود و به همين دليل است كه منيزيم به مكمل هاي كلسيم و ويتامين D اضافه مي شود .
- بيماران داراي هايپر پارا تيروئيديسم يا سرطان نبايد از مكمل هاي كلسيم استفاده كنند مگر به دستور پزشك .
توضيحات داروئي : مكمل كلسيم در رابطه با پيشيري و درمان استئوپروز قرار دارد ولي اين فقط به دليل كاهش كلسيم نيست بلكه عدم تعادلي است كه در عملكرد دوباره شكل دادن توسط سلول هاي استئو كلاست كه استخوان را تخريب مي كنند با سلول هاي استئوپلاست كه استخوان را مي سازند . به هر حال دريافت ميزان مناسب از املاح يك گام مؤثر است . فاكتورهاي ديگر مثل نحوه زندگي ( life style ) يا درمان هورموني روي اين عدم تعادل اثر دارند . تمام كمبودها اگر تصحيح نشوند به اختلالات استخواني منتهي خواهند شد بخصوص در كودكان در حال رشد . اما همه انواع استئوپروزها نتيجه مستقيم عدم دريافت كافي كلسيم از مواد غذائي نيستند . موارد ديگري به غير از كلسيم هم اهميت دارند كه نحوه زندگي در مركز همه آنها قرار دارد . ن.ع رژيم غذائي آمريكاي شمالي سبب افزايش حركت كلسيم و اتلاف آن از طريق ادرار مي شود . دريافت ميزان زياد فسفات از غذاها و نوشابه ها ، مصرف زياد شكر و تجمع آمينواسيدها در پلاسما به دليل مصرف پروتئين زايد سبب بافر شدن كلسيم شده اختلالاتي در بافت كلسيمي استخوان بوجود مي آورد .
دو عامل مهم ديگر در نحوه زندگي كه روي دانستيه املاح در استخوان اثر مي گذارد ورزش و سيگار كشيدن است . بسياري از افراد بزرگسال داراي مشاغل كم تحرك بوده و ورزش هم نمي كنند . سيگار كشيدن به دليل اختلال در تهويه 2 CO در ريه ها سبب كاهش PH خون شده و نيز سبب افزايش سطح كربونيك اسيد در خون مي شود و به همين جهت خيلي از املاح استخوان به طرف خون حركت مي كنند .
احتمالاً هيچ ملحي به اندازه كلسيم شناخته نشده و مورد پذيرش واقع نشده است . بارها به ما گفته شده كه كلسيم مصرف كنيم تا استخوان هاي قوي داشته باشيم و تراكم استخوان بيشتر از ايجاد شكستگي به دليل استئوپوروز در سنين بالاتر جلوگيري مي كند . يكي از دلايل افزايش وقوع استئوپوروز توجه منحصراً به كلسيم بدون اهميت به منيزيم و ويتامين D است .
جلوگيري از استئوپوروز پيچيده تر از مصرف ساده كلسيم يا تكيه بر مصرف مكمل به تنهائي است . ورزش و نيز كم كردن دفع كلسيم هم نقش زيادي در جلوگيري از روال استخوان ها دارند . اين مسئله كه استئوپوروز در كشورهاي جهان سوم زياد متداول نيست در حاليكه اين مسئله كه 50% منيزيم بدن در استخوان ها يافت مي شود نشان دهنده اهميت اين مسئله كه منيزيم براي سلامت استخوان هاست . اگر چه كلسيم مهمترين مينرال در ساخت استخوان است ولي كيفيت شكل گرفتن كريستال كلسيم عميقاً به منيزيم بستگي دارد . زماني كه مقدار منيزيم كم باشد اين خطر وجود دارد كه كريستال هاي كلسيم از نظر سايز و شكل غير طبيعي باشد كه همين سبب ايجاد استخوان هاي ضعيف و ايجاد ترك هايي در آن مي شود .
حتي زماني كه تلاش زيادي در مصرف كلسيم به ميزان توصيه شده انجام شده باشد نقش ديگر منيزيم در قليايي كردن PH بدن است كه از قرباني شدن كلسيم به عنوان يك بافر جلوگيري مي كند .
ويتامين D داراي سه نقش اساسي است كه تراكم استخوان را افزايش داده و حفظ مي كند .
1 ) سبب افزايش جذب كلسيم از غذا يا مكمل ها توسط روده ها مي شود .
2 ) دفع كلسيم از راه ادرار و از طريق عملكرد طبيعي كليه ها را كم مي كند .
3 ) تركيب كلسيم با استخوان ها را تسهيل مي كند .
مطالعات بيشماري انجام شده كه نشان مي دهد 80% از كل شكستگي هاي هيپ مربوط به كمبود ويتامين D است . همچنين مطالعات زيادي وجود دارد كه نشان مي دهد كه مقادير به اصطلاح كافي از ويتامين D خيلي كم هستند . تحقيقات متعددي هستند كه از مقدار 700 و 800 واحد به جاي 400 واحد استفاده كرده ان كه در نتيجه شكستگي هيپ نسبت به پلاسبو كمتر شده اند .
ميزان سميت ميزان D در مصرف مقادير بيش از 2400 واحد در روز است . بنابراين مي توان به راحتي مقادير 800 تا 1000 واحد در روز را براي بزرگسالان تجويز كرد .
ساير فاكتورهاي تغذيه اي هم وجود دارند كه در شكل گيري ونوسازي استخوان تاثير دارند ، فاكتورهايي مثل ويتامين k ، منگنز فوليك اسيد ، بر ، ويتامين 6 B ، زينك ، استرونيوم ، مس ، سيليكون و ويتامين C كه مي توان آنها را از يك رژيم غذائي شامل ميوه ها ، سبزيجات و حبوبات كامل و نيز مكمل ها دريافت كرد . مكمل كلسيم را مي توان در افراد ، با پرفشاري خون حساس به نمك و نيز پرفشاري خون دوران حاملگي هم مصرف كرد .
Reference
