قطره زیره باریج

موارد مصرف :
- کاهش وزن و تثبیت آن
- کاهش اشتها

دستور مصرف : ۲ بار در روز (هنگام وعده غذایی ناهار و شام)، هر بار ۲۰ قطره همراه با مقداری مایعات بعد از غذا میل شود. 

اجزای فرآورده : اسانس زیره (Cuminum cyminum)

موارد منع مصرف: دوران بارداری و شیردهی (مدارک کافی برای مصرف وجود ندارد.)

عوارض جانبی: با مصرف مناسب مقادیر توصیه شده درمانی هیچگونه عارضه‌ای مشاهده نشده است.

تداخلات دارویی: موردی گزارش نشده است.

نکات قابل توصیه:
- فرآورده را از دید و دسترس اطفال دور نگهدارید.
- استفاده از مقداری سرکه، مقداری عسل و یک گرم کتیرا همراه با قطره زیره مفید است.
- برای کاهش وزن، مصرف قطره زیره با قطره لیموترش توصیه می‌شود.
- به منظور افزایش آمادگی فیزیکی در کوتاه مدت و افزایش توده عضلانی و بهبود عملکرد عضلات در دراز مدت می‌توان مصرف قطره زیره را با رژیم پرپروتئین (بیش از ۲۵/۱ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن ایده آل بدن در روز) توأم نمود.
- افزایش مصرف میوه‌جات، سبزیجات و غلات، فیبرهای غذایی آماده، کاهش مصرف قند و چربی و افزایش فعالیت فیزیکی (حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت متوسط منظم در اکثر روزهای هفته) نقش مهمی در کاهش وزن و تثبیت آن دارد.
- زیره ضد نفخ و مسکن دردهای دستگاه گوارش است.
- بلافاصله پس از مصرف فرآورده، در آن را محکم ببندید.
- فرآورده را دور از نور، در دمای۳۰-۱۵ درجه سانتیگراد نگهداری نمایید.

استاندارد شده : بر اساس وجود حداقل ۳/۷۵ میلی‌گرم کیومین آلدهید در هر میلی‌لیتر از فرآورده

آثار فارماکولوژی و مکانیسم اثر : جامعه مدرن امروزی با یک همه‌گیری به نام اضافه وزن و چاقی مواجه است که تقریباً یک سوم جمعیت جهان را گرفتار نموده و همچنان رو به افزایش می‌باشد. طی دو دهه گذشته تعداد کودکان مبتلا به اضافه وزن ۲ برابر شده است. به تجمع غیرطبیعی یا بیش از حد چربی، اضافه وزن و چاقی اطلاق می‌شود که می‌تواند تهدیدی برای سلامتی باشد. چاقی منتشر و چاقی شکمی هر دو با خطر مرگ همراهند. معمولاً شاخص توده بدن (BMI)، یک شاخص ساده برای طبقه‌بندی اضافه وزن و چاقی در بزرگسالان است و با تقسیم عدد وزن برحسب کیلوگرم بر مربع عدد قد برحسب متر (kg/m۲) به دست می‌آید. بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی (WHO)،BMI ≥ ۲۵  اضافه وزن و BMI ≥ ۳۰ چاقی محسوب می‌شود. در سال ۲۰۰۵ در جهان تقریباً ۶/۱ میلیارد فرد بزرگتر از ۱۵ سال دچار اضافه وزن و حداقل ۴۰۰ میلیون نفر مبتلا به چاقی و حداقل ۲۰ میلیون کودک کوچکتر از ۵ سال اضافه وزن داشته‌اند. در حال حاضر اضافه وزن و چاقی در کشورهای با درآمد کم یا متوسط در حال افزایش است.
علت اساسی چاقی و اضافه وزن عدم تعادل بین کالری دریافتی و کالری مصرفی است. چاقی منجر به عواقب خطرناک مانند بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت، اختلالات عضلانی اسکلتی به ویژه اوستئوآرتریت و بعضی از سرطان‌ها مانند سرطان آندومتر رحم، پستان و روده بزرگ می‌شود.
برای کاهش وزن و درمان چاقی روش‌های درمانی دارویی و غیردارویی فراوانی مطرح است که هیچکدام تأثیر قطعی ندارند. در مکاتب طب‌سنتی از جمله هند از زیره در ترکیبات کاهش دهنده وزن استفاده شده که به نظر می‌رسد به علت اثرات ترموژنیک آن باشد یعنی با افزایش سرعت سوخت و ساز در بدن موجب شکسته شدن مولکول‌های چربی (lipolysis) می‌شود. بر اساس نتایج تحقیقات اخیر اسانس زیره قادر است رادیکال‌های آزاد را خنثی نموده و از اکسیداسیون اسیدهای چرب غیر اشباع جلوگیری نماید. همچنین در in vitro کومین آلدئید موجود در اسانس زیره آلدوز ردوکتاز و آلفا گلوکوزیداز را مهار می‌کند.
در بررسی تأثیر مصرف اسانس زیره و سیبوترامین بر جلوگیری از افزایش وزن و سطوح سرمی لپتین، گلوکز و پروفایل لیپیدی در رت‌های نرمال، مشاهده شد دریافت µg/kg 400 اسانس زیره و mg/kg 3 سیبوترامین برای مدت ۵ هفته باعث کاهش معنی‌دار گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید، (LDL  (P<0.001 و افزایش معنی‌دار (HDL  (P=0.05 شده است. در پایان مطالعه هر دو درمان باعث جلوگیری از افزایش وزن شدند (P=0.05)
به منظور ارزیابی اثرات مصرف روزانه ترکیب کپسول نرم زیره و لیمو بر کاهش وزن و وضعیت متابولیک در افراد دارای اضافه وزن، طی یک کارآزمایی بالینی تصادفی دوسو بی‌خبر کنترل شده بر روی ۴۸ فرد دارای اضافه وزن در محدوده سنی ۶۵-۱۵ سال، پس از دو هفتهRun-in period ، افراد به طور تصادفی برای مصرف دوز ۲۵ میلی‌گرمی کپسول نرم زیره و لیمو (۲۴ نفر) یا دارونما (۲۴ نفر) تقسیم شدند. از افراد مورد بررسی خواسته شد به مدت ۸ هفته کپسول نرم و دارونما را ۲ بار در روز، هنگام وعده غذایی ناهار و شام مصرف کنند (کپسول نرم لیمو نیم ساعت قبل از غذا و کسپول نرم زیره بعد از غذا). تغییرات وزنی و BMI در پایان مداخله در دو گروه ثبت شد. اندازه‌گیری‌های بیوشیمیایی شامل پروفایل‌های متابولیک، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام پلاسما (TAC) و گلوتاتیون تام (GSH) قبل و پس از مداخله انجام شد.
بر اساس نتایج این بررسی، در پایان مطالعه در افراد دریافت کننده دوز ۲۵ میلی‌گرمی کپسول نرم زیره و لیمو و دارونما تغییرات وزنی (به ترتیب ۵/۱±۲/۱- و ۳/۱±۲/۰ کیلوگرم) و تغییرات BMI (به ترتیب ۵/۰±۵/۰- و ۵/۰±۱/۰ کیلوگرم بر مترمربع) دیده شد که تغییرات گروه درمانی نسبت به گروه دارونما معنی‌دار مشاهده شد. در گروه دوز ۲۵ میلی‌گرمی ترکیب کپسول‌نرم زیره و لیمو، میزان کلسترول، تری گلیسرید، LDL و مقاومت به انسولین تفاوت معنی‌داری با گروه دارونما نداشت. محققین نتیجه گرفتند در مجموع، مصرف دوز ۲۵ میلی‌گرم ترکیب کپسول‌نرم لیمو و زیره برای ۸ هفته در افراد با اضافه وزن اثرات مفیدی در کاهش وزن دارد.
در یک کارآزمایی بالینی دوسو بی‌خبر کنترل شده بر روی ۷۸ بیمار مبتلا به اضافه وزن در گروه سنی ۱۸ تا ۶۰ سال که تصادفی به گروه‌های دریافت کننده کپسول نرم زیره (۲۶ نفر)، اورلیستات (۲۶ نفر) و پلاسبو (۲۶ نفر) برای مدت ۸ هفته تقسیم شدند مشاهده شد دریافت پرل زیره، اورلیستات و پلاسبو به ترتیب تغییرات وزنی (۲/۱±۱/۱-، ۵/۱±۹/۰- و ۵/۱±۲/۰ کیلوگرم) و تغییرات BMI به ترتیب (۵/۰±۴/۰- ، ۶/۰±۴/۰- و ۶/۰±۱/۰ کیلوگرم بر مترمربع) ایجاد کرده است. مصرف پرل زیره در مقایسه با اورلیستات و پلاسبو باعث کاهش معنی‌دار انسولین سرمی (میانگین تغییرات از حالت پایه: ۵/۴±۴/۱- در مقابل ۳/۳±۳/۱+ و µIU/ml 2/2±۳/۰+، ۰۲/0P=)، HOMA-B (میانگین تغییرات از حالت پایه: ۹/۱۸±۴/۵- در مقابل ۳/۱۳±۸/۵+ و ۰/۱۱±۰/۱+، ۰۲/0P=) و افزایش معنی‌دار QUICKI (میانگین تغییرات از حالت پایه: ۰۱/۰±۰۱/۰+ در مقابل ۰۱/۰±۰۰۵/۰- و  ۰۱/۰±۰۰۴/۰-، ۰۲/0P=) گردید. بر اساس نتایج دریافت پرل زیره برای مدت ۸ هفته در افراد مبتلا به اضافه وزن اثرات مشابه اورلیستات بر وزن و  BMI و اثرات مفیدی بر متابولیسم انسولین در مقایسه با اورلیستات از خود نشان داد.

Reference